سوره بقره آيه 208 - 209
( 0 Votes )
- توضیحات
- منتشر شده در یکشنبه, 20 مرداد 1392 05:59
- نوشته شده توسط اپراتور Sahand-Kavir.Com
آيه و ترجمه
يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا ادْخُلُوا فى السلْمِ كافَّةً وَ لا تَتَّبِعُوا خُطوَتِ الشيْطنِ إِنَّهُ لَكمْ عَدُوُّ مُّبِينٌ(208)
فَإِن زَلَلْتُم مِّن بَعْدِ مَا جَاءَتْكمُ الْبَيِّنَت فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكيمٌ(209)
ترجمه :
208 - اى كسانى كه ايمان آورده ايد! همگى در صلح و آشتى در آييد! و از گامهاى شيطان ، پيروى نكنيد، كه او دشمن آشكار شماست !
209 - و اگر بعد از (اين همه ) نشانه هاى روشن ، كه براى شما آمده است ، لغزش كرديد (و گمراه شديد)، بدانيد (از چنگال عدالت خدا، فرار نتوانيد كرد،) كه خداوند، توانا و حكيم است .
تفسير:
اسلام آيين صلح و صفاست
بعد از اشاره به دو گروه (گروه مومنان بسيار خالص و منافقان مفسد) در آيات گذشته ، همه مومنان را در نخستين آيه مورد بحث مخاطب ساخته ، مى فرمايد: ((اى كسانى كه ايمان آورده ايد! همگى در صلح و آشتى در آئيد)) (يا ايها الذين آمنوا ادخلوا فى السلم كافة ).
((سلم )) و ((سلام ))، در لغت به معنى صلح و آرامش است و بعضى آن را به معنى اطاعت تفسير كرده اند، و اين آيه همه افراد با ايمان را به صلح و سلام و تسليم بودن در برابر فرمان خدا دعوت مى كند.
از مفهوم اين آيه چنين استفاده مى شود كه صلح و آرامش تنها در پرتو ايمان امكانپذير است ، و تنها به اتكاء قوانين مادى هرگز جنگ و ناامنى و اضطراب از دنيا بر چيده نخواهد شد، زيرا عالم ماده ، و علاقه به آن ، همواره كشمكشها و تصادمها است ، و اگر نيروى معنوى ايمان ، آدمى را كنترل نكند، صلح غير ممكن است .
بلكه مى توان گفت از دعوت عمومى اين آيه ، كه همه مومنان را بدون استثناء از هر زبان و نژاد و منطقه جغرافيائى و قشر اجتماعى ، به صلح و صفا دعوت مى كند، استفاده مى شود كه در پرتو ايمان به خدا، تشكيل حكومت واحد جهانى كه صلح در سايه آن همه جا آشكار گردد امكانپذير است .
اصولا در مقابل عوامل پراكندگى (زبان و نژاد و...) يك حلقه محكم اتصال در ميان قلوب بشر لازم است ، و اين حلقه اتصال تنها ايمان به خداست كه ما فوق اين اختلافات است .
ايمان به خدا، و تسليم در برابر فرمان او، نقطه وحدت جامعه انسانيت ، و رمز ارتباط اقوام و ملتها است ، و نمونه جالبى از آن را در مراسم حج مى توان مشاهده كرد كه چگونه انسانهايى با رنگهاى مختلف ، از نژادهاى متفاوت و داراى زبان و قوميت و منطقه جغرافيائى ناهماهنگ ، همگى برادروار در كنار هم قرار گرفته و در آن مراسم بزرگ روحانى شركت دارند، و در نهايت صلح و صفا به هم مى نگرند، و اگر آن را با نظامى كه بر كشورهاى فاقد ايمان به خدا حاكم است كه چگونه ناامنى از نظر جان و مال و عرض و ناموس ، حاكم مى باشد، مقايسه كنيم ، تفاوت ميان جوامع با ايمان و بى ايمان از نظر سلم و صلح و سلام و آرامش ، روشن مى شود.
اين احتمال نيز در تفسير آيه داده شده است كه بعضى از اهل كتاب (يهود و نصارى ) هنگامى كه وارد اسلام مى شدند، نسبت به بعضى از عقايد يا برنامه هاى پيشين خود وفادار بودند و لذا به آنها دستور داده شد كه با تمام وجود وارد اسلام شويد و در برابر تمام دستورات تسليم باشيد.
سپس مى افزايد: از گامهاى شيطان پيروى نكنيد كه او دشمن آشكار شما است (و لا تتبعوا خطوات الشيطان انه لكم عدو مبين ).
همانگونه كه در تفسير آيه 168 همين سوره ، اشاره شد، بسيارى از انحرافات و وسوسه هاى شيطانى به صورت تدريجى انجام مى گيرد، و هر مرحله در حقيقت گامى از گامهاى شيطان است .
((خطوات )) جمع ((خطوة )) بر وزن ((سفره )) به معنى گام و قدم است در اينجا نيز اين حقيقت تكرار شده كه انحراف از صلح و عدالت و تسليم شدن در برابر انگيزه هاى دشمنى و عداوت و جنگ و خونريزى از مراحل ساده و كوچك شروع مى شود، و به مراحل حاد و خطرناك ، منتهى مى گردد، و مطابق ضرب المثل معروف عرب ((ان بدو القتال اللطام )) (آغاز جنگ يك سيلى است ) گاهى يك حركت كوچك از روى عداوت ، آتش جنگ ويرانگرى را بر مى انگيزد، لذا افراد با ايمان كه مخاطب در اين آيه اند، بايد از همان آغاز بيدار باشند و جرقه هاى كوچك عداوت و دشمنى را خاموش سازند.
قابل توجه اينكه اين تعبير، پنج بار در قرآن مجيد آمده ، و در موارد مختلفى روى آن تكيه شده است .
بعضى از مفسران نقل كرده اند كه ((عبد الله بن سلام )) و يارانش كه يهودى بودند و اسلام را پذيرا شده بودند از پيامبر اسلام اجازه مى خواستند كه تورات را در نماز بخواند، و به پاره اى از دستورات آن عمل كنند، آيه فوق نازل شد و آنها را از پيروى خطوات الشيطان ، نهى كرد.
اين شاءن نزول نيز نشان مى دهد كه شيطان گام به گام در انسان نفوذ مى كند و بايد در همان گامهاى نخستين ، در برابر او ايستاد تا به مراحل خطرناك نرسد.
جمله ((انه لكم عدو مبين )) متضمن استدلال زنده و روشنى است ، مى گويد: دشمنى شيطان با شما چيزى مخفى و پوشيده نيست ، او از آغاز آفرينش آدم براى دشمنى با او كمر بست و سوگند ياد كرده است كه اگر بتواند، همه را جز مخلصين كه از تيررس او به دورند گمراه كند با اين حال چگونه تسليم وسوسه هاى او مى شويد؟
در آيه بعد به همه مومنان هشدار مى دهد كه : ((اگر بعد از (اين همه ) نشانه ها و برنامه هاى روشن كه به سراغ شما آمده لغزش كنيد و تسليم وسوسه هاى شيطان شويد و گامى بر خلاف صلح و سلام برداريد بدانيد (از پنجه عدالت خداوند فرار نتوانيد كرد) چرا كه خداوند توانا و شكستناپذير و حكيم است )) (فان زللتم من بعد ما جاءتكم البينات فاعلموا ان الله عزيز حكيم ).
برنامه روشن ، راه روشن و مقصد هم معلوم است با اين حال جائى براى لغزش و قبول وسوسه هاى شيطانى نيست ! اگر منحرف شويد قطعا مقصر خود شمائيد و بدانيد خداوند قادر حكيم شما را مجازات عادلانه خواهد كرد.
((بينات )) به معنى دلايل روشن است و مفهوم گستردهاى دارد كه هم دلايل عقلى را شامل مى شود و هم آنچه از طريق وحى يا معجزات براى مردم تبيين شده است .